Operacja na zaćmę to jeden z najczęściej wykonywanych i najbardziej bezpiecznych zabiegów okulistycznych. Choć sam zabieg trwa zaledwie kilkanaście minut, pełna rekonwalescencja wzroku i powrót do codziennych aktywności wymagają cierpliwości oraz przestrzegania kilku zasad.
Pierwszy dzień po zabiegu – odpoczynek, ale nie całkowita bezczynność
Już kilka godzin po zabiegu pacjent zwykle widzi lepiej niż przed operacją, choć obraz może być zamglony, prześwietlony lub z lekkim zniekształceniem kolorów.
W tym dniu należy:
- unikać pocierania oka, schylania się i podnoszenia ciężkich przedmiotów,
- nie myć głowy (by nie dopuścić do kontaktu oka z wodą),
- nie malować oczu,
- stosować krople zgodnie z zaleceniem lekarza.
Czy można korzystać z ekranu lub oglądać TV? Tak, ale z umiarem – krótko, w dobrze oświetlonym pomieszczeniu i z przerwami na odpoczynek.
Czytanie jest dozwolone, o ile nie powoduje dyskomfortu, ale nie należy forsować wzroku w pierwszych 24 godzinach.
Kiedy można prowadzić samochód po operacji na zaćmę?
Decyzja o powrocie do prowadzenia auta zależy od jakości widzenia w operowanym oku oraz od tego, czy zabieg był jednostronny, czy obustronny.
Zwykle bezpieczne prowadzenie samochodu jest możliwe po 5–7 dniach, o ile:
- ostrość wzroku przekracza 0,5 (zgodnie z normami prawnymi),
- pacjent nie odczuwa podwójnego widzenia, halo ani olśnień,
- oko jest w pełni zagojone i stabilne.
Warto sprawdzić ostrość i kontrast widzenia podczas kontroli u okulisty przed ponownym wsiadaniem za kierownicę.
Powrót do pracy – biurowej i fizycznej
Dla większości osób pracujących przy komputerze powrót do pracy biurowej możliwy jest po 3–5 dniach, jeśli oko goi się prawidłowo i nie ma nadwrażliwości na światło.
Z kolei przy pracy fizycznej (np. na budowie, w magazynie, w środowisku zapylonym) konieczne jest dłuższe oszczędzanie oka – zwykle 2–3 tygodnie. W takich warunkach szczególnie ważna jest ochrona oka przed kurzem, potem i urazem.
Sport i aktywność po zabiegu
Powrót do aktywności fizycznej powinien być stopniowy:
- spacery – możliwe już po 1–2 dniach,
- lekka joga lub gimnastyka – po tygodniu (bez pozycji odwróconych i nacisku na głowę),
- siłownia, bieganie – po 3–4 tygodniach,
- basen, sauna, sporty kontaktowe – dopiero po co najmniej 4–6 tygodniach, gdy ryzyko infekcji i urazu oka jest minimalne.
Aktywność fizyczna w pierwszych tygodniach nie powinna powodować potu dostającego się do oka ani gwałtownych zmian ciśnienia wewnątrzgałkowego.
Higiena oka i stosowanie kropli
Po operacji na zaćmę należy utrzymywać oko w czystości, nie dotykając go rękami. Krople podaje się zwykle 3–4 razy dziennie przez 3–4 tygodnie:
- antybiotyk – zapobiega infekcji,
- steroid – zmniejsza stan zapalny,
- sztuczne łzy – nawilżają i łagodzą uczucie suchości.
Najlepiej aplikować krople w pozycji siedzącej, odciągając delikatnie dolną powiekę. Przerwy między różnymi preparatami powinny wynosić co najmniej 5 minut.
Monitorowanie widzenia i objawy pooperacyjne
Po zabiegu wzrok poprawia się stopniowo, ale mogą występować:
- halo (poświaty) wokół źródeł światła,
- olśnienia przy nocnym oświetleniu,
- zmienność ostrości w pierwszych dniach,
- uczucie piasku w oku.
To zjawiska przejściowe, które zwykle ustępują po kilku tygodniach. Jeśli jednak pojawi się ból oka, nagłe pogorszenie widzenia, gęsta „mgła” lub światłowstręt, należy natychmiast zgłosić się do lekarza – mogą to być objawy infekcji, wzrostu ciśnienia śródgałkowego lub obrzęku rogówki.
Podsumowanie
Powrót do codzienności po operacji na zaćmę zależy od indywidualnego tempa gojenia, rodzaju soczewki oraz trybu życia pacjenta. Większość osób odzyskuje funkcjonalne widzenie już po kilku dniach, ale pełna stabilizacja oka trwa od 3 do 6 tygodni.
Kluczowe są: cierpliwość, regularne stosowanie kropli, unikanie ryzyka infekcji i stopniowe zwiększanie aktywności. Dzięki temu efekty zabiegu pozostaną trwałe, a komfort widzenia – znacznie lepszy niż przed operacją.