Przywykliśmy do tego, że dane o nas są zbierane a następnie przetwarzane przez różne instytucje, witryny i systemy.
Udostępnianie ich zawsze musi być dobrowolne, a podmioty, które je pozyskują muszą dbać o nie zgodnie z przepisami prawa krajowego i międzynarodowego. Mogą się jednak zdarzyć sytuacje, w których nasze dane są wykorzystywane do innych celów, lub nawet narażone.
Niekiedy dotyczy to także środowiska pracowniczego, dotykając całą firmę lub jej poszczególne działy. W takich chwilach najważniejsze zadania i obowiązki spoczywają na inspektorze ochrony danych osobowych.
Kim jest inspektor danych osobowych?
Inspektor ochrony danych osobowych to dość młody zawód, który powstał jako wynik wejścia w życie unijnego Rozporządzenia o ochronie danych osobowych (tzw. RODO). Jest to osoba, która zajmuje się weryfikacja respektowania przepisów prawa w firmie, a także pełni rolę łącznika między Urzędem Ochrony Danych Osobowych, podmiotem przetwarzającym dane oraz osobą, której dane są przetwarzane. Jego misją jest zapewnienie bezpieczeństwa danych na najwyższym poziomie. Leży to zarówno w interesie osoby, o której przetwarzane są informacje, jak i firmy, która to robi.
Zadania Inspektora Ochrony Danych Osobowych
Przed Inspektorem Ochrony Danych Osobowych stoi wiele zadań wynikających z zapisów ustaw, są to m.in.:
- doradzanie w kwestii podejmowania praktycznych działań, mających na celu respektowanie przepisów o ochronie danych osobowych,
- kontrolowanie przestrzegania przez firmę polityki w zakresie ochrony danych osobowych,
- przekazywanie informacji administratorowi, podmiotowi przetwarzającemu, a także pracownikom o obowiązkach z zakresu ochrony danych osobowych, które wynikają z RODO,
- zachowanie poufności wykonywanych zadań,
- wspieranie przy tworzeniu oceny ryzyka lub oceny skutków dla ochrony danych osobowych,
- pełnienie funkcji kontaktowej dla organu nadzorczego.
Co istotne, Inspektor Ochrony Danych Osobowych nie ponosi żadnej odpowiedzialności za niezgodności z zapisami RODO. Respektowanie przepis prawa z tego zakresu spoczywa na podmiocie przetwarzającym i administratorze. Inspektor jest swego rodzaju pomocnikiem, którego celem jest zapewnienie wsparcia, oraz osobą do której można zwrócić się z wątpliwościami lub problemami.
Jak wygląda proces naboru na stanowisko inspektora?
Inspektor Ochrony Danych Osobowych jest mianowany według kwalifikacji zawodowych i posiadanego wykształcenia i wiedzy na temat prawa i praktyk z zakresu ochrony danych osobowych. Warunkiem niezbędnym do uzyskania tego stanowiska jest praktyczna umiejętność wykonywania zadań z zakresu ochrony danych osobowych.
Na stanowisko inspektora może zostać powołany zarówno pracownik administracji danych, jak i zewnętrzny podmiot, a grupa przedsiębiorstw może na tę funkcję powołać jedną osobę. Istnieje jednak warunek, że każdy z tych podmiotów będzie miał łatwość nawiązywania z nim kontaktu. Co istotne inspektor podlega najwyższemu kierownictwu administracji lub podmiotu przetwarzającego.
O wyznaczeniu inspektora należy niezwłocznie powiadomić Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Konieczne jest podanie wszystkich danych pozwalających na jednoznaczną identyfikację tej osoby.
Jakie trzeba mieć kwalifikacje, aby zostać inspektorem?
Inspektor Ochrony Danych Osobowych, aby mógł w należyty sposób wypełniać swoje obowiązki musi posiadać odpowiednie kwalifikacje do pełnienia tej ważnej funkcji. Niezbędna jest znajomość prawa i praktyk związanych z RODO. Żadne przepisy nie określają dokładnego poziomu wykształcenia, ani wymaganej wiedzy fachowej. Istotne jest jedynie to, aby posiadał on szczegółowe informacje z zakresu unijnych i krajowych przepisów, która pozwoli mu na poprawne wypełnianie zadań.
Najlepszym sposobem uzyskania kwalifikacji uprawniających do wykonywanie tej funkcji jest odbycie kursu dla inspektora ochrony danych. Jest to akredytowane szkolenie, którego celem jest przygotowanie jego słuchaczy do pełnienia tej ważnej funkcji w firmie. Treści względem których zostało przygotowane szkolenie zostały opracowane na podstawie zapisów ustawy RODO, wzbogacone o przykłady z codziennego funkcjonowania różnych jednostek.
Sam kurs dla inspektorów ochrony danych osobowych z racji na uzyskanie akredytacji do wypełniania tego zadania kończy się egzaminem. Otrzymanie pozytywnego wynik z testu jest równoznaczne z uzyskaniem zaświadczenia o ukończeniu kursu z pozytywnym rezultatem. Uczestnicy otrzymują także certyfikaty, które potwierdzają znajomość RODO.
Oprócz ważnej roli, którą można przyrównać do misji i służby innym, praca w zawodzie inspektora ochrony danych osobowych ma jeszcze jedną korzyść. Z uwagi na restrykcyjne wymogi jest to pożądany zawód.